تطبیق مبانی تجلی وحدت و نمودهای رنگین بازشوهای سنتی(با تاکید برتحلیل دو عمارت سنتی در شیراز)

نویسندگان

  • سها پورمحمد دکتری تخصصی معماری، گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، ،تهران، ایران
  • فرح حبیب استاد، گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
چکیده مقاله:

بیان مسئله: تجلی از اصطلاحاتی است که در عرف، با آن، کیفیت بینش و دریافت خود را از دریای معرفت و شناخت حق تعالی و ظهور وی در عالم تعینات بیان می‌کنند، و در هنرهای وابسته به چنین اندیشه‌ای نیز، این تفکر، به گونه‌های مختلف نمود می‌یابد. معماری سنتی ایران نیز به عنوان یک هنر وابسته از این امر مستثنی نیست. استفاده از شیشه‌های رنگین در جبهه اصلی رو به نور در عمارت های سنتی شیراز یکی از موضوعات وابسته به این امر است. چالش ذهنی محققان در این پژوهش تغییر ماهیت رنگ‌ها به دلیل تکثر آن‌ها هنگام عبور از آبگینه های رنگین بوده است، رنگ‌های سرد و گرم ویژگی های متفاوتی دارند که تاثیرات آنها بر حس مکان و روحیات انسان متفاوت است و تفاوت تاثیرات آن‌ها با نور سفید، فضا را در گیر می‌نماید. سوال تحقیق: دخالت رنگین در فضای سنتی چگونه توانسته است حس تعادل را برقرار کند؟ همچنین مقاله پیش رو عهده دار تبیین این فرضیه است که وحدتی میان تناسب سرد و گرم از تکثر رنگ‌های تجلی یافته‌ی نور واحد، در پنجره های رنگی عمارت‌های سنتی ایران وجود دارد. همچنین با علم به اینکه عرفان به عنوان حرکتی درونی از بنده به سوی خالق است می توان گفت که تجلی رنگ های پنجره‌های رنگین نیز نمودی از این حرکت است که مبانی این دو قابل تطبیق هستند. اهداف تحقق: مهم‌ترین هدف پژوهش حاضر شناسایی جنبه‌ی جدیدی از دلایل استفاده از شیشه‌های رنگی در معماری سنتی ایران است که تا کنون کمتر بدان توجه شده است. روش تحقیق: پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی همراه با تحلیل‌های کمی است، که در بر پنجره‌های عمارت‌های سنتی در شهر شیراز انجام گرفته است. بدین شرح که ابتدا مبانی نظری از منابع اسنادی استخراج و سپس در نمونه ها مورد آزمون قرار گرفتند. مهم‌ترین یافته‌ها و نتیجه‌گیری تحقیق: در نهایت مبانی عنوان شده در بخش اول با تناسبات رنگ‌های گرم به سرد در آبگینه های رنگین نمونه های مورد مطالعه تطبیق یافته است و پژوهش به تناسبی نزدیک به یک که می توان آن را همان نمود تجلی وحدت و حس تعادل دانست، دست یافته است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نمودهای عرفان عملی و وحدت شهود در دیوان عطّار نیشابوری

بخش عملی عرفان، ساحت یافته­های رفتاری و تجربی یک عارف است که براساس منش سلوکانه در مسیر تعالی تهذیب نفس و تطهیر باطن و رسیدن به کنه هستی، استغراق در آن و شهود آن، به نوعی جهان­بینی توحیدی به نام «وحدت وجود» منجر می­شود که پایه­های آن را تجربیات شهودی تشکیل داده است؛ ازاین­رو، عرفای شهودی آن را با عنوان «وحدت شهود» خوانده­اند؛ به­عبارت­دیگر، در این نوع عرفان توحیدی، وحدت وجود شهودی، تجربه و اثبا...

متن کامل

تجلی وحدت در مثنوی مولانا و تائیۀ ابن فارض

ابن فارض از بزرگترین سرایندگان شعر صوفیانه در ادبیات عرب است و مولانا نیز خداوندگار عشق و عرفان در ادبیات فارسی است و زیباترین و مهمترین مضامین عرفانی در اشعار این دو یافت می شود. جهان بینی و نگرش این دو عارفِ بزرگ، با یکدیگر شباهت های قابل توجهی دارد و در بسیاری از موضوعات عرفانی مشابهت و مطابقت تام دارد. زیربنا و شالودۀ اعتقادشان بر وحدت حق و ادراک آن است و هر دو را باید قائل به وحدت شهود دان...

متن کامل

محوربندی فضایی، سیر تجلی وحدت در کثرت در معماری خانه‌های سنتی شوشتر نمونه موردی: خانه امین زاده و خانه گازر

وحدت در هماهنگی و انسجام عالم کثرت به انحا مختلف در بناهای ارزشمند معماری ایرانی- اسلامی از جمله خانه های سنتی ایرانی بروز داشته که از ویژگی های بارز آن می توان، به اصل محوربندی فضایی اشاره کرد که به طرق مختلف در معماری خانه های سنتی شوشتر نمایان گردیده است. روش تحقیق این پژوهش ترکیبی است که با استفاده از رویکرد کیفی و با بکارگیری روش تحلیل محتوایی در برگیرنده بن مایه های نظری اسلامی همچو...

متن کامل

واکاوی معماری سنتی در دوره قاجار در عمارت دارالحکومه مفخم

معماری عمارت دارالحکومه مفخم شهر بجنورد بعنوان یکی از بناهای شاخص معماری دوره قاجار، هم به لحاظ عملکردی و هم به لحاظ زیباشناسی، از غنای اصیل معماری ایرانی برخوردار بوده است. معماری این عمارت از عوامل فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و هنری عصر خود بی‌نصیب نبوده و نمود عینی این اثرگذاری در تاروپود معماری عمارت از جمله در طراحی، پلان، تزئینات هنری و... قابل مشاهده است. از این رو مقاله حاضر سعی بر آن دارد ...

متن کامل

تجلی قداست آب در آرامگاه سعدی شیراز

مکان‌های مقدسی که در سرزمین ایران وجود دارند، روزگاری در کنار کوه، چشمه و یا درخت مقدس شکل گرفته‌اند که یادگاری از باورهای کهن ایرانیان مبتنی بر طبیعت‌گرایی بوده و ریشه در اعتقاد به ایزدان مهر و اَناهیتا دارد. بعضی از این مکان‌ها، پس از روی‌آوردن ایرانیان به اسلام، تغییر کاربری داده و به امامزاده‌ها و مقابر بزرگان دین و عرفان تبدیل شده‌اند. اما این مکان‌ها همچنان با خود نشانه‌هایی از عناصر مقدس ...

متن کامل

ضد انقلابیگری در نظام بین الملل: مبانی و نمودهای عملی

بازیگران اصلی نظام بین­الملل به منظور حفظ امنیت و برتری خود در عرصۀ جهانی، دارای رفتار و خصلتی محافظه­کارانه هستند و بدین لحاظ ضمن تأکید بر "حفظ وضع موجود"، تلاش می­کنند تا وضعیت نسبتاً همگون و منسجم نظام بین­ المللی را حفظ نموده و مانع بروز تغییرات و دگرگونی­ هایی بنیادین در ساختار این نظام شوند. این در حالی است که انقلاب ­های بزرگ، با طرح ایده­ های جهانی و اصول نجات بخش خود، در صدد تحقق و اجرا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 4  شماره 8

صفحات  252- 265

تاریخ انتشار 2020-09-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023